Sabahları Uykusuz ve Yorgun mu Kalkıyorsunuz “Fibromiyalji Sendromu” Olabilirsiniz !!!!!

"Vücudumun her tarafı ağrıyor",

"Gece yeteri kadar uyumama rağmen sabahları hiç uyumamış gibi kalkıyorum", "Sabahları sanki dayak yemiş gibi kalkıyorum" "Yorgunluktan kırılıyorum, hiçbir iş yapamıyorum" …

Bu yakınmalar Fibromiyalji sendromu (FMS) adı verilen yumuşak doku romatizmasına işaret ediyor olabilir.

Fibromiyalji sendromu (FMS); kaslarda yaygın ağrı ve hassasiyet, uyku bozukluğu, yorgunluk ve  halsizlik ile kendini gösteren kronik yumuşak doku romatizmal ağrı sendromudur. Uzun süreli ağrı ve özürlülüğe yol açan hastalıklar arasında fibromiyalji sendromu iş gücü kaybı açısından ön sıralarda yer almaktadır. 25-55 yaşlarında ve kadınlarda daha sık olmakla birlikte hastalık erkeklerde ve çocukluk döneminde de görülebilmektedir. Eğitim düzeyi ve ekonomik düzeyi ortalamanın üzerinde olan kişilerde daha sık görülmektedir.

Ağrı ve yaygın ağrı en sık yakınmadır. Fakat sıklıkla ağrılar, vücudun daha çok kullanılan boyun ve bel bölgesinde daha yoğun hissedilir. Omuz, dirsek, diz ve ellerde de ağrı olabilir. Hastalar vücudunun bir tarafının diğer taraftan daha çok ağrıdığını ifade ederler. Hasta, el ve ayaklarının şiş olduğundan yakınabilir. Ancak şişlik sıklıkla saptanamaz. Uyku bozukluğu, sabahları yorgun kalkma, karın ve göğüs ağrısı, ellerde uyuşma, kabızlık, ishal, mide ağrısı, adet dönemlerinde ağrı, nefes almada zorlanma ve çok çabuk sinirlenme gibi bulgular da hastalığa eşlik eder. Hasta uykuya dalamadığından veya sık uyandığından yakınabilir. Bazen de uyku süresi yeterli olmasına karşın, uyku dinlendirici olmayabilir ya da hasta hiç uyumadığı hissi ile uyanır. Uykuda diş gıcırdatılması, istemsiz kol, bacak hareketleri yapılması oldukça sıktır.Hastaların yarısında gerilim tipi baş ağrısı vardır. Sık idrara çıkma ve acil idrar yapma isteği sık görülen şikayetlerdir.  FMS’de çene eklemi ağrıları, huzursuz bacak sendromu, kramplar ve kulak çınlamaları olabilir. Bazı hastalarda da depresyon, anksiyete ve benzeri şikayetler görülebilir.  

Fibromiyalji teşhisinin konulması çok da kolay değildir; çünkü hastalığa özgü bir laboratuvar testi yoktur. Fibromiyalji tanısı, bir Fizik Tedavi doktoru tarafından  hastanın şikayetlerinin dikkatli bir şekilde dinlenmesi ve ayrıntılı bir fizik muayene ile konulur.  Ancak altta yatan başka hastalıklara da eşlik edebilir (romatoid artrit, lupus v.b. gibi). Bu nedenle biyokimya ve kan tahlilleri istenmeli ve tiroid fonksiyon testleri yaptırılmalıdır. Tetkikler altta yatan bir hastalık yok ise genellikle normal olarak bulunur. Çoğu zaman radyolojik tetkiklere ihtiyaç duyulmamakla beraber diğer hastalıkları (bel-boyun fıtığı, artritler) dışlamak içinde yapılabilir. 

Fibromiyalji de Tedavi:

·         Tanı konulduktan sonra tedavisi olan bir hastalıktır. Tedavide birinci basamak, hasta eğitimidir. Hastanın ve yakınlarının hastalık hakkında bilgilendirilmesi çok önemlidir. Bu bulguların gerçek bir hastalığın belirtileri olduğu hasta ve yakınlarına açıkça anlatılmalıdır. Fibromiyalji sendromu tedavisinde kullanılan ilaçlar, ağrıyı azaltmak, yorgunluğu gidermek, uykuyu düzenlemek ve depresyonu tedavi etmek amacıyla kullanılır.

·         Egzersiz,  yumuşak doku romatizmalarında tedavi ve korunma yöntemidir. Egzersiz bu hastalıkta olmazsa olmaz bir tedavidir. Egzersiz yapılmadığı takdirde diğer tedaviler sınırlı kalmaktadır.Özellikle gevşeme egzersizleri, germe egzersizleri, kardiyovasküler kondüsyon egzersizleri, düşük yoğunlukta yürüyüş, yüzme ve bisiklete binme, su aerobiği gibi aktiviteler faydalıdır.

·         Hastalara yatmadan önce uykuyu etkileyecek alkol, sigara, çay, kola, kahve gibi maddeleri almamaları önerilir.

·         Stres ve asiri çalisma FMS belirtilerinde artmaya yol açar. Ancak bu insanlar mutlaka günlük sorumluluklarini da yerine getirme mecburiyetleri olduğundan dikkatli olmalılardır.

·         Fizik tedavi uygulamalarında ise sıcak uygulama, derin ısıtıcılar ve ağrı kesici özelliği olan elektriksel stimülasyon ve masaj ile olumlu sonuçlar alınmaktadır. Ayrıca kaplıca kürleri önerilir.

·         İklimin hastalığın gelişiminde etkisi yoktur; ancak soğuk ve nemli hava fibromiyalji sendromunda şikayetleri artırır. Sıcak- kuru hava, masaj, spor aktiviteleri ve tatil semptomları azaltabilir.

·         Fibromiyalji remisyona girse (iyilesse) bile tekrarlama riski çok yüksektir. Bu sebeple bu hastalar hep olumlu bir tavir almali ve bu hastaligin günlük hayatlarini berbat etmelerine izin verilmemelidir.