Fıtık (Herni) Nedir

Fıtık (Herni) nedir?

Genel cerrahi alanında fıtık, karın içi organların karın ön duvarında ya da diğer vücut boşluklarında bulunan zayıflamış ya da yırtık alandan(örn. mide fıtığı) dışarıya çıkması demektir. Karın ön duvarında olursa bu dışarı çıkmadan dolayı bir şişlik oluşur.

Şişlik çoğunlukla zaman zaman oluşup, kaybolur niteliktedir. Bu fıtık için tipiktir. Şişlik eğer hiç kaybolmuyorsa boğulmuş fıtıktan bahsetmek gerekir. 

Fıtık neden oluşur?

Fıtık, sonradan veya doğumsal olarak oluşan zayıf noktalardan oluşur. Karın içi basıncı artıran durumlar fıtık oluşumun kolaylaştırır. Ağır kaldırma, gebelik, kronik öksürük, kronik kabızlık gibi nedenlerle ıkınmak fıtık oluşumuna yardımcı olan sebeplerdendir.

Fıtık tipleri ve belirtileri

Kabaca üç ana başlıkta toplanabilir.

1)Kasık fıtıkları (inguinal herni); karın içerisindeki organların kasık kanalından geçerek kasıkta (erkeklerde bazen torbalara inecek kadar şişlik oluşturmasıdır. 

2)Göbek fıtıkları (umblikal herni); göbek bölgesinde şişlik.

3)Yara yeri fıtıkları (insizyonel herni); ameliyat geçirmiş kişilerin yara yerlerinde olan şişlik şeklinde belirti verir.

Fıtıkta hastaların en sık şikayetleri, şişlik ve fıtık noktasında olan ağrıdır.

Fıtık tanısı

Fıtık hekim muayenesi (genel cerrah) sırasında tespit edilir. Hastaların önemli  bir kısmı zaten fıtığının olduğunun farkında olarak doktora gelir. Çoğunlukla ekstra bir yöntem gerektirmez. Şüphe varlığında ise radyolojik görüntülemeler(ultrason, bilgisayarlı tomografi, MR) veya endoskopi(mide fıtıkları için) gerekebilir. 

Boğulmuş fıtık nedir? (inkarsere herni)

Fıtıklaşan karın içi organların karın duvarında sıkışarak tekrar karın içerisine dönememesidir. Yani fıtığın şişliğinin sürekli ve ağrılı bir halde olması demektir. Acil müdahale edilmesi gereklidir. Zira karın ön duvarına sıkışan organın(örn. barsak) kanlanması bozularak gangren oluşumu gerçekleşebilir. Bir fıtık ameliyatı ile önüne geçilebilecek bu durum oluştuğunda durum hayatı tehdit edici durumlara kadar varıp gangren olan dokunun kesilerek çıkarılmasını  gerektirebilir.

Tedavi

Fıtığın tek tedavi yöntemi cerrahidir. Mevcut bulunan zayıf alan yada yırtığın cerrahi olarak onarılması gereklidir. Korse veya kasık gibi geçici çözümler hastaları rahatlatır gibi gözükse de, çoğunlukla hastaların fıtıkları daha büyüdüğünde veya boğulmuş fıtık durumuna geldiklerinde başvurmalarına sebep olarak tedavi sürecine olumsuz katkıda bulunmaktadır .

Fıtıktan şüphelenildiğinde yapılması gereken bir genel cerraha başvurarak çok zaman kaybetmeden tedavisini olmaktır.