Özellikle ilk ay içinde mutlaka taranması gereken ve en sık gözlemlediğimiz göz hastalıklarının başında tek taraflı veya çift taraflı körlüğe sebep olan “doğuştan katarakt” gelmektedir. Uygun teşhis imkanları ve tecrübeli ellerdeki cerrahi ile bu durumun tedavisi mümkündür. Genel anestezi altında ameliyat sonrası, gözlük ve/veya kontakt lens uygulamaları gereklidir. Tek taraflı kataraktlarda kontakt lens veya erken göziçi mercek uygulaması önerilir.
Tüp bebek, düşük doğum ağırlıklı ve erken doğmak zorunda kalmış bebeklerde , göz sinir tabakasında gelişme gerilikleri ve kalıcı görme kayıpları gözlenebilir. Günümüzde bu durum hızla artmaktadır. Tedavisi erken teşhis ve takip ile mümkündür.
İki taraflı çapaklanmalarda yenidoğan göz enfeksiyonları akla gelir. Tedavisi yüz güldürücüdür. Genellikle tek taraflı çapaklanmalarda akla göz yaşı yolları problemleri gelir. Uygun takip ve tedavi ile bu durum %80-90 oranında 9-12. aylarda son bulur. Son bulmayanlarda genel anestezi altında cerrahi bir müdahale gerekir.
Bebeklerde şaşılık sıkça gözlenen bir hastalıktır. Gözlerde kayma hissedildiğinde en erken 3.-6. aylar arasında uzman bir göz hekimine müracaat edilmelidir. Erken başlayan şaşılıkların tedavisi cerrahidir. Bir yaş civarında genel anestezi altında göz dışı kasların kuvvet yönleri modern cerrahi metodlarla değiştirilir. Şaşılık cerrahisinde herhangi bir laser teknolojisinin yeri yoktur.
Bebeklerin ileriki hayatlarında gözlüklü bir birey olup olmayacakları 3.-4. yaşlarında belli olur. Bu yaşlarda her iki göz arasında görme keskinlikleri arasında bir fark oluşmuş ise, durum göz tembelliği açısından uzman bir göz hekimi açısından değerlendirilmelidir. Göz tembelliği “ambliopi” erken tanındığında geri dönüşümü olan bir hastalıktır.
Çocukların okul öncesi görme kusurlarının veya görme kayıplarının taranması, eğitiminin düzgün gitmesi için şarttır. İçine kapanık bir çocuk myop olabilir. Yakın çalışma isteksizliği hipermetropi veya astigmatizma belirtisi olabilir. Işık azlığında veya çokluğunda görmesinin değiştiğini ifade eden bir çocuk mutlaka uzman bir göz hekimi tarafından muayene edilmelidir.
Okul çağında ise kendini ifade eden çocukların şikayetleri ciddiye alınmalıdır. Mesimsel göz kızarmaları her sene tekrar ediyorsa, tek veya çift gözde azalan bir görme şikayeti, gözlerde sinsi ağrılar, üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası görme azlıkları mevcudiyeti.. gibi. Erişkinde gözlenen her hastalığın çocukluk çağı “jüvenil “ şekli nadir de olsa görülür: jüvenil RA üveit, jüvenil glokom, jüvenil katarakt, jüvenil optik nöropati, jüvenil dekolman vs…
Ürkmemiş her çocuk, erişkindeki tüm muayeneyi becerir. İki yaş altındaki bebekler bazen hafif sedasyon ile erişkinde uygulanan tıbbi cihazların hepsinin “pediatrik mobil” şeklinde olanları ile muayene mümkündür. Her yaşta görme keskinliğinin belirleneceği çeşitli yöntemler vardır.
Az gören ve/veya gözlerde titremeleri olan çocuklar teşhislerine göre takip edilir. Yardımcı aparatlar önerilebilir.
Çocuklar düz profil fotoğrafı veremiyorlarsa gizli bir şaşılık durumu mutlaka araştırılmalıdır. Bu durum “anormal baş pozisyonları” kalıcı yüz veya boyun deformitelerine yol açması bakımından son derce önemlidir.
Prof Dr İbrahim Erbağcı
Göz Hastalıkları
Trdoktor; blog sayfasıdır. Trdoktor blog sayfası üzerinde doktorların yazdığı makale ve videoları görünütleyebilirsiniz.