El, ayak ve ağız hastalığı nedir?
El, ayak ve ağız hastalığı çocuklarda oldukça yaygın olarak görülen virüslerin yol açtığı bir hastalıktır. El, ayak ve ağız hastalığı genelde okul öncesi çocuklarda görülür. Fakat yetişkinlerde ve okul çağındaki çocuklarda da görülebilir.
Yaygın olarak coxsackie virüsünün etkisiyle oluşur. Nadiren de olsa beyinde iltihaplanmaya da yol açabilir.
Sonbahar ve yaz aylarında daha sık görülebilir.
El, ayak ve ağız hastalığının belirtileri nelerdir?
Hastalığın kuluçka süresi vardır. Bu süre 3 – 6 gün kadardır. Hastalık ise 1 hafta kadar sürebilir.
El, ayak ve ağız hastalığı olan çocuklarda hafif ateş görülür. İştahı her zaman ki gibi olmaz ve iştah kaybı görülebilir. Çocukta boğaz ağrısı olabilir ve çocuk kendini kötü hissedebilir.
Ateş başladıktan sonra 1 – 2 gün ağzında ( Dili, diş etleri veya yanağının içi ) ağrılı yaralar oluşur. Bu durum çocuğu sinirli yapabilir.
Çocuğun avuç içinde, ayak tabanında ve kalçasında isilik gelişebilir. Bu sorun kol, bacak ve yüz kısmında da olabilir. Boğazda şişkinlik ve yutma zorluğu gibi sorunlar olabilir.
El, ayak ve ağız hastalığı bulaşıcı mıdır?
Evet, bu hastalık bulaşıcıdır. Hastalığa yol açan virüs burun ve boğaz salgısından geçer. Ayrıca ciltte oluşan kabarcıklardaki sıvıdan veya katı dışkıdan da bulaşabilir.
El, ayak ve ağız hastalığında çocuğa günlük bakım gerekir. Ev dışında hasta olan tanıdık insanlar varsa çocuklara bulaşmaması için bir süre ev ziyaretine gelmemeleri uygun olur.
Hekimi aramak gerekir mi?
Her ne kadar hekim bu hastalık konusunda çok fazla şey yapamayacak olsa da hekimi aramak gerekir. Çünkü hekim çocuktaki ateş ve ağrı gibi semptomları hafifletmek için tavsiyelerde bulunabilir.
Ayrıca ebeveynler çocukta el, ayak ve ağız hastalığı olup olmadığını tam olarak bilemeyebilirler. Bunu da netleştirmek için hekim ziyareti iyi olur.
Eğer çocuk 3 yaşından küçükse ve rektal sıcaklık ( makattan ölçülen vücut sıcaklığı ) 100.4 F’ ye ( 38 derece ) ulaşmışsa hemen hekimi aramalıdır. Çünkü ateşi olan bu çocuklarda yakından takibe ihtiyaç vardır.
Hekim çocukta sıvı yetersizliği kontrolü yapacaktır. Çünkü çocuktaki ağız yaraları onun bir şey içmesini zorlaştırabilir. Sıvı almayan çocukta sıvı yetersizliği görülebilir. Sıvı yetersizliği olan çocukta ağız kuruluğu, eğer bebekse altının belli bir süredir ıslak olmaması gibi belirtiler görülür. Bu belirtilerde hemen hekim aranmalıdır.
El- ayak ve ağız hastalığı olan bebeğe nasıl bakım uygulamalısınız?
Eğer bebeğinizde hastalık belirtileri hafif ise vücut sıcaklığını izlemek ve yeterince sıvı ve katı gıda almasını sağlamaktan başka çok fazla yapacak bir şeyiniz yoktur.
Eğer çocuğunuzdaki hastalık belirtileri ilerlemişse görünümü daha da kötü görünür.
Eğer bebekse ve katı gıdaları almaya başlamışsa ona tuzlu, soslu veya asitli şeyler vermemelidir. Aynı şey küçük çocuklar için de geçerlidir. Çünkü bu tür besinler ağzını acıtabilir. Yumuşak gıdalar verilmelidir.
Soğuk içecekler ve dondurma ağırlarını hafifletebilir. Fakat bebeğinize asla aspirin vermeyin. Aspirin reye sendromuna neden olabilir. Reye sendromu nadiren de olsa ölümcül bir sorun olabilir.
El, ayak ve ağız hastalığı tekrarlanabilir mi? Tekrarlanması nasıl önlenebilir?
El, ayak ve ağız hastalığı tekrarlanabilir. Çocuk onu hasta yapan virüse karşı bağışıklık geliştirecektir. Fakat hastalığa yol açan birçok virüs bulunmaktadır. Dolayısıyla bu virüslere karşı açık durumdadır.
Hastalığın tekrarlanmasını önlemek için bebeğin veya çocuğun ellerini düzenli olarak yıkamak gerekir. Ayrıca oyuncukları da dezenfekte edilmeli ve yıkanmalıdır. Enfekte olmuş diğer çocuklardan uzak tutulmalıdır.
El- ayak ve ağız hastalığı olan bebeğe nasıl bakım uygulamalısınız?
Eğer bebeğinizde hastalık belirtileri hafif ise vücut sıcaklığını izlemek ve yeterince sıvı ve katı gıda almasını sağlamaktan başka çok fazla yapacak bir şeyiniz yoktur.
Eğer çocuğunuzdaki hastalık belirtileri ilerlemişse görünümü daha da kötü görünür.
Eğer bebekse ve katı gıdaları almaya başlamışsa ona tuzlu, soslu veya asitli şeyler vermemelidir. Aynı şey küçük çocuklar için de geçerlidir. Çünkü bu tür besinler ağzını acıtabilir. Yumuşak gıdalar verilmelidir.
Soğuk içecekler ve dondurma ağırlarını hafifletebilir. Fakat bebeğinize asla aspirin vermeyin. Aspirin reye sendromuna neden olabilir. Reye sendromu nadiren de olsa ölümcül bir sorun olabilir.
El, ayak ve ağız hastalığı tekrarlanabilir mi? Tekrarlanması nasıl önlenebilir?
El, ayak ve ağız hastalığı tekrarlanabilir. Çocuk onu hasta yapan virüse karşı bağışıklık geliştirecektir. Fakat hastalığa yol açan birçok virüs bulunmaktadır. Dolayısıyla bu virüslere karşı açık durumdadır.
Hastalığın tekrarlanmasını önlemek için bebeğin veya çocuğun ellerini düzenli olarak yıkamak gerekir. Ayrıca oyuncukları da dezenfekte edilmeli ve yıkanmalıdır. Enfekte olmuş diğer çocuklardan uzak tutulmalıdır.
EL, AYAK VE AĞIZ HASTALIĞININ TEDAVİSİ
El, ayak ve ağız hastalığı çocuklar arasında oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. El-ayak ve ağız hastalığının belirtileri görülmeye başlamadan önce 3 – 7 gün kadar bir kuluçka dönemi vardır. Genelde ilk olarak ağız içinde kabarcıklar görülür. Kabarcıklar daha sonra eller ve ayaklarda görülür. El-ayak-ağız hastalığı viral bir enfeksiyondur. El-ayak-ağız hastalığının tedavisi olmasa da belirtilerini tedaviye yönelik işlemler yapılmaktadır. El-ayak-ağız hastalığının belirtilerine yönelik tedavide şunlar yapılmaktadır:
1. Önce çocuğun ateşi ölçülür. Eğer çocuğun ateşi varsa hekim ateşini düşürmeye yönelik bir ilaç verebilir. İlaç mutlaka hekimin tavsiye ettiği şekilde ve dozda kullanılmalıdır.
2. Çocuğa bol sıvı verilmelidir. Eğer çocukta ağız yarası varsa çocuğu sıvı alması konusunda cesaretlendirmek gerekir. Gazlı içecekler ve meyce suları çocuğun boğazını tahriş edebilir. Bu nedenle su, süt ve süt ürünleri daha iyi bir seçimdir. Sıvılar çocuğun vücudunu hem daha sağlıklı tutmak ve hem de sıvı eksikliğini önlemek için önemlidir. Sıvılar çocuğun vücudundaki enfeksiyonlarla mücadele için doğal bir yöntemdir.
3. Çocuğunuza gargara yaptırın. Tuzlu su gargarası tavsiye edilmektedir. Tuz mikropları öksürmede oldukça etkilidir ve ağız içindeki yaraların iyileşmesini hızlandırır. Hekim ayrıca tıbbi içerikli bir ağız gargarası da verebilir.
4. El-ayak-ağız hastalığında çocuğun elleri ve ayakları her zaman temiz tutulmalıdır. Doğal bir iyileştirici olan aloe jel de kullanılabilir.
5. Çocuk mümkün olduğunca evde tutulmalı ve rahat ettirilmelidir. Hastalık belirtileri 5 – 7 gün içinde iyileşmeye başlar. Çocuğun hastalığı bulaşıcı olduğu için ev içindeki diğer bireylerden uzak tutulmasında fayda vardır.
Trdoktor; blog sayfasıdır. Trdoktor blog sayfası üzerinde doktorların yazdığı makale ve videoları görünütleyebilirsiniz.