TR Doktor

Sosyal Fobi Nedir

Sesli Oku

Kişinin sosyal ortamlarda konuşma, yemek yeme, telefon etme, söz alma, soru sorma gibi faaliyetleri yapacağı  zaman, olumsuz değerlendirileceği, aşağılanacağı, küçük duruma düşeceği, eleştirileceği korkusuna kapılarak bu faaliyetlerin olduğu ortamlardan uzaklaşmasına “sosyal fobi” diyoruz. Sosyal fobi toplumda hiçte azımsanmayacak sıklıktadır (% 2).  Genelde ergenlik döneminde başlar. Orta yaşlara doğru azalmaya başlar. Kadınlarda daha sıktır.

 

Bu rahatsızlığa sahip kişiler, korktuğu sosyal ortamlarda bulunursa yanlış bir kelime konuşacağından, gülünç bir şey yapacağından yoğun endişe duyar. Bazen bu endişe çok yoğun, panik düzeyinde olabilir. Terleme, çarpıntı, bulantı, ishal, kaslarda seğirme, ağız kuruluğu, yüzde kızarma, kekeleme, baş dönmesi gibi fiziksel belirtiler görülebilir. Bu kişiler korkularının yersiz ve abartılı olduğunu bilirler, ancak engelleyemezler.  Sonuçta kendilerinde endişe oluşturacak faaliyetlerin olduğu sosyal ortamlardan uzaklaşırlar. Bu da  bireyin pasif kalmasına, kişiler arası ilişkilerinin  ve mesleki işlevselliğinin bozulmasına neden olur. Örneğin kalabalık içerisinde yemek yemekten korkulduğu için yemekli bir iş toplantısına gidilmeyebilir. Yemek yerken yemeği üzerine dökme, kaşığı, çatalı yanlış tutma endişesi ile aç olduğu halde zaten toktum diyerek yemek yenmeyebilir. Önemli bir toplantıda anlaşılmayan bir konu, gülünç duruma düşüleceği korkusu ile  tekrar sorulmayabilir.

 

Sosyal fobideki, nasıl yemek yiyorum, nasıl konuşuyorum, kaşığı nasıl tutuyorum, sandalyeye nasıl otururuyorum, nasıl gülüyorumla ilgili endişelerin temelinde,  aslında başkaları üzerinde olumlu bir izlenim bırakma isteği vardır. Ancak kişi yapacağı davranışların olumsuz yönlerine odaklanarak pekiştirme eğilimi içinde ve kendine  güvensiz olduğu için, iş kısırdöngüye girmiştir. En kolayı bu faaliyetlerin olduğu ortamlardan  uzaklaşmaktır. Ancak bu da sosyal işlev kayıplarına, sosyal ilişkilerin bozulmasına, depresyon, alkolizm ve başka ruhsal  rahatsızlıkların oluşmasına neden olacaktır. Bu nedenle bu tür rahatsızlıkların mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir. Tedavide kişinin belirtileri ile hatalı düşüncelerinin ilişkisini ortaya koyan terapiler, bireyin sorun olan davranışlarını gidermeye yönelik terapiler ve ilaç tedavisi  uygulanır.

Hepinize mutlu ve sağlıklı günler dilerim.

Diğer İlgili Makaleler