SÜREKLİ UNUTUYORUM.. KAFAM ÇOK DALGIN..
DEPRESYON VE MASKELENMİŞ DEPRESYON NEDİR ?
Depresyon nedir
?
Depresyon genel olarak ruhsal
çöküntü anlamına gelmekle birlikte; kişinin haz durumlarında artma veya azalma
, yeme-içme durumlarında artma veya azalma , bedensel enerjisinde artma veya
azalma ve daha önceden ilgi duyduğu durumlara karşı zevk alamama şeklinde
açıklanır.
Depresyondaki birey : bir şeyler yapmak isteği oldukça azalmış ve
yine bu dönemde oldukça düşük bir enerjiye sahiptir. Her şeyin anlamsız
olduğunu sıklıkla ifade eder. Genellikle kişiler çökkün bir ruh hali ve
keyifsiz bir duygulanıma sahiptir. Bu durum yaşandığında kişi daha önce severek
yaptığı şeylere karşı ilgisini kaybeder ve zihinsel bir yorgunluk içerisine
girer. Bu yorgunluk; kişinin hareket etmesi için gerekli enerjiyi
karşılamayacağı için kişi; gündelik faaliyetlerinde bile gerekli dinçliği ve
uyanıklık halini kendinde bulamayabilir. Bu durumda da sürekli yorgun olduğunu
ifade eder. Bu zihinsel yorgunluk kişilerde hafıza ve konsantrasyon
problemlerini de yanında getirir. Bunların yanında, birde ; yeme içme konusunda bir çöküş veya yüksek
düzeyde bir artış gözlenebilir. İnsanlar stresli zamanlarında genellikle ağız
bölgesini ya fazlaca kullanır ya da tam tersi
pek kullanmaz. Buna depresif regrasyon denilir. Depresyon halinde ortaya
çıkan bu gerileme de (depresif regrasyon) bazı bireyler yeme-içmelerinde, alkol sigara tüketimlerinde
artışlar gözlenirken; bazılarında yine tam tersi bir iştah kapanıklığı ortaya
çıkabilir. Bu kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Kişilerin bu iştah problemleminin depresyon halinde ortaya çıkması oldukça
olağandır. Birde bazı ağır depresif bireylerde depresyona eşlik eden intihar düşünceleri
de ortaya çıkabilir. Depresyon genel hatlarıyla
yukarıda ifade ettiğimiz belirtileri içerir.
Peki her morali
bozuk olan , kendini kötü hisseden depresyonda mıdır ?Depresyon teşhisinde
ayırıcı detay nedir ? Bu sorunun cevabına bir bakalım..
Diğer
durumlardan farklı olarak burada önemli olan zamandır. Yukarıda bahsettiğimiz
belirtilerin en az 10-15 gün boyunca devam etmesi ,kişinin sosyal ve pratik
hayatına etki etmesi nihayetinde bir birey için depresyon teşhisi alabilmesinde
yeterlidir. Bu gün ki şartlar altında
depresyon oldukça sıradan ve olağan bir rahatsızlık olarak karşımıza
çıkmaktadır. Yaşadığımız dünyanın , sosyal çevremizin bugün ki hali ; ortada
var olan realite ve yeni dünya düzeni içerisinde kitleler içerisinde ki yalnızlıklarımız sonucu
etrafımızda ki bir çok insan (5 kişiden 4 ü) depresyon yaşıyor . Depresyonun bu
kadar insanda ortaya çıkmasının getirmiş olduğu sıradanlık ve olağanlık bu
hastalığının öneminim ağırlığı ile ilgili değildir. Nitekim depresyona eşlik
eden intihar düşünceleri oldukça ciddi sonuçları olan bir hastalık olduğunu
bizlere hatırlatmaktadır
Peki ben neden
sürekli bir şeyleri unutuyorum? Neden sürekli dalgınım ? Odaklanamıyorum ve
dikkatim çabuk dağılıyor .. Bu durumun depresyon ile ilgisi nedir ?
Unutkanlık depresyonun
temel bir bileşeni olup ,depresyonun zihinsel belirtilerinden biridir.
Maskelenmiş veya
örtüşmüş depresyona bir daha bakalım .
Maskelenmiş
depresyon
Depresyonun bilişsel duygusal veya fizyolojik
belirtileri vardır . Belirgin bir depresyonda bu üç ayakta görülebilir . Yani
kişi duygusal olarak çökkün , bilişsel olarak hafıza problemleri yaşayan ,
fizyolojik olarak ise sindirim problemleri yaşayan bir birey olarak karşımıza
gelebilir . Ancak maskelenmiş depresyonda bahsettiğimiz bu 3 ayak ( bilişsel -
duygusal-fizyolojik) birlikte ortaya çıkmaz . En belirgin olan şey ; kişinin
içten içe mutsuz olmasıdır . Bu hem kişi tarafından çoğunlukla çevresi
tarafından da hissedilir ama bu dikkat çeken bir süreç değildir . Kişiler bu
durumu genel olarak biraz stresliyim diye geçiştirirler . Fakat maskelenmiş
depresyonda hayatımızı zorlaştıran , pratikliğimize zarar veren mütemadiyen
anlamlandıramadığı davranışlar ortaya çıkar .
Örneğin : bir kadının kendi ihtiyacı olmamasına
rağmen poşetler solusu alışveriş yapması
Örneğin : bir kadının aniden koca bir evin temizliğini
üstlenmesi ve bu konusa ısrarcı olması
Örneğin : sürekli ev,araba, iş yeri anahtarları kaybetme ;
nerede olduğunu hatırlayamama
Örneğin : randevu verilen insanların görüşmelerine geç kalma,
umursamama
Örneğin : geç saatlerde uyuyup; erken saatlerde mi uyanmak
zorundalığı eylemi
Örneğin : sürekli baş ağrıları şikayetleri
Örneğin: kişinin temel de yalnızlığını paylaşacağı bir hayvan beslemek olması,
sosyalleşmeden uzak kaçması
Örneğin : sürekli ‘’halleriz’’ ifadesi fakat sürekli erteleme
Bu hareketler, olaylar, durumlar genel olarak
dağınık şekillerde ortaya çıkabilmekte ve önemli derecede kişinin hayatını zora
sokmaktadır .
Problemden müzdarip kişilerin rutin olarak tam
zamanlı bir işleri olup , günlük sorumluluklarını yetirmeye çalışan ,spor
yapan, eğlenmeye çalışan sosyal bireylerdir.Herşey normal görünür ,fakat; maskelenmiş
depresyonda depresif belirtiler davranışlarımızın arasına gizlenmiş gibidir .Bunun
sosyal hayatımızdaki tezahürüne bakacak olursak bir örnek ile: Sosyal çevresine sürekli gülücükler saçan kişiler
aslında içerisinde ki mutsuzluğu bu davranışı ile örtmeye veya gizlemeye çalışıyordur . Bu örtme ve
gizleme süreci bilinçli bir süreç değildir. Kişi bu durumu bilerek veya
isteyerek yapmaz. Yine bu maskelenmiş depresyon yaşayan kişi; etrafında ki
insanlara bu mutsuzluğunu belli etmemeye çalışırken ; karşıdan gelen tekliflere
hiç hoşlanmadığı ve sevmediği halde davete hayır diyemeyebilir ve katılabilir .
Tüm sosyal çevresinde çeşitli maskeler takınabilir . Fakat kişi burada
mutluluğunu gizlerken yoğun bir stres yaşamakta olabilir ve bu stres kişide öfke başta olmak üzere çeşitli
duygulara dönüşebilir. Bu duygulardan şiddeti
ve kontrol problemlerini ortaya çıkarması sebebiyle öfke duygusu yine
maskelenmiş depresyonun bir sonucudur. Kişi
mutsuzluğunun asıl sebebini veya kişisini veya olayını tespit edemediği için ;bu
öfkeyi en yakınından en sevdiklerininden öfke nöbetleri şeklinde
çıkartabilmektedir . Burada da pasif agresif olgusu ortaya çıkmaktadır . Durduk
yere çocuğuna kızan , eşine sinirlenen ve daha sonra pişman olan bir çok insan
etrafımızda vardır.
Peki bir insan
neden depresyonunu gizler; bu depresyon neden maskelenir?
Depresyonun genel
çerçevesi belli olsa da her insanda farklı şekillerde ortaya çıkabilir .
Özellikle duygularını açık bir şekilde ifade edemeyen ; depresyonun ayıp olarak niteleyen , semptomları dini değerler ile
bağdaştıran ve bunun bir inanç eksikliği kaygısını enjekte eden veya modern bir toplumda kişinin enerjisinin
boşaltımı sağlayamaması , amaçlarındaki mükemmeliyetçilik algıları , depresyonu süreçte eşlik eden bir durum
olarak değerlendirip , süreç bittiğinde depresyonunda ortadan kalkacağı inancının
mevcudiyeti toplumlarda, kişilerin; yaşadığı olayları , duyguları tanımlayamamaları ; farklı
bir isim , olay , durum altında değerlendirerek yaşamış olduğu depresyonu maskelemeleri veya örtmesine sebep olmaktadır
.
Örnek vermek
gerekirse ; bugün teknoloji toplumunda örtülmüş depresyon; gerçek hayatta
yaşanılan durumların , sanal maskeler ile kimliksizleştirerek ; anonim bir
şekilde sanal hayatta can bulması ve buna tabi olan sosyal anksiyetik
bireylerin telefon bağımlısı olması şeklindedir . Yani bir bireyin telefon
bağımlılığı yine mutsuzluğunun form değiştirmiş halidir.
Teşhis
konularken dikkat edilen 6 Bileşen:
Maskelenmiş Depresyonda 6 Bileşeni
‘’1. Kişi mutsuzdur .
2. Sağlık ve hafıza problemleri yaşar . ( eklem
kas ağrıları ve unutkanlık )
3. Maskeleme ( iyim ama biraz stresliyim )
4. Bahane ( çok çalışıyorum)
5.Öz değer kaybı ( kişinin kendine yönelik
algıların zayıflaması ve değer kaybetmesi)
6.Yer değiştirme ( mutsuzluğun öfke ile yer
değiştirmesi’’
Kaynak :
https://www.medikalakademi.com.tr/maskeli-depresyon-nedir-belirtileri-nedenleri-tedavisi/
Trdoktor; blog sayfasıdır. Trdoktor blog sayfası üzerinde doktorların yazdığı makale ve videoları görünütleyebilirsiniz.