Kanser Tedavisinde Eşek Sütünün Yeri Var Mıdır ?

Son zamanlarda kanser tedavisinde eşek sütünün etkinliği konusunda çok sayıda sorular sorulmaktadır. Bazı hastaların kanser tedavisinde eşek sütü kullandığı ve iyileştiği şeklinde farklı rivayetler olduğu söylenmektedir.

Eşek sütünün bazı Afrika ve Asya ülkelerinde gıda olarak tüketildiği bilinmektedir. Ülkemizde de bazı şehirlerde eşek sütü imalatı için çok sayıda eşek çiftlikleri kurulmuştur.Eşek emzirme döneminde diğer süt hayvanları ile kıyaslandığı zaman daha az miktarda süt vermektedir. Aynı dönemde yavrusunu da beslemesi gerektiği düşünülürse miktar daha da azalmaktadır. Bu sebeple diger sütlere göre daha yüksek fiyatlarla pazarlanmaktadır.

“PUBMED” (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/) (Bilimsel Veri Tabanı) sitesinde “donkey milk and cancer” (eşek sütü ve kanser) yazıp taradığınız zaman 8 tane sonuç çıkmaktadır. Ancak bu sonuçların hiç biri eşek sütünün kanser tedavisindeki etkinliği ve tamamlayıcı tedavi olarak kullanılması hakkında değildir. Günümüzde eşek sütünün kanser tedavisindeki etkinliğini gösteren hiçbir bilimsel çalışma yoktur.

Eşek sütü hakkında kanıta dayalı yeterli çalışma olmadığı için mevcut uygulanan tedaviyi nasıl etkilediğini, kanser ve tedavisi üzerine olumsuz etkilerinin olup olmadığını, kullanılan ilaçların vücuttan atılımını etkileyip etkilemediğini, uygulanan ilaçların yan etkilerini arttırıp arttırmadığını bilmiyoruz.

Sonuç olarak, eşek sütü hakkındaki bilgilerin çoğu kişilerin beyanına ve ifadelerine dayanmaktadır. Kanser tedavisinde, destek ve tamamlayıcı tedavide kullanımına ilişkin herhangi bir güvenilir araştırma ve yeterli bilimsel kanıt yoktur. Dünyada ve ülkemizde önde gelen “kanser tedavi ve destek tedavi kılavuzları”nın hiç birinde yer almamaktadır. Elimizde yeterli bilimsel kanıt olmayan bu durum için minik ve sevimli sıpaların da başlıca gıdalarına ortak olmayalım ve onları aç bırakıp gelişimlerine engel olmayalım.

Doç. Dr. Mehmet Emin Kalender