TR Doktor
2 yaş iki yaş sendromu çocuk psikolojisi

İki Yaş Sendromunu Kolay Atlatmanın Yolları

Yazar: Pedagog, Aile Danışmanı Okan Bal









Bireyselleşmeye başlayan 2 yaş çocuğu bu dönemde anne ve babalara zorlu bir süreç yaşatabilir. Ancak bu dönemin nasıl ve neden olduğunun farkına vardıktan sonra atlatması çok da zor değildir.

Bu dönemde çocuğunuz size olan bağımlılığı ile sizden özgürleşme dürtüsü arasında gidip gelmeye başlar. Artık çok daha rahat yürüyen hatta konuşan çocuğunuz çevresinde olan biteni keşfetmeye tamamen hazırdır. Yalnız hala size olan bağımlılığı devam etmektedir ve bunun farkındadır.

Bir taraftan özgürleşirken diğer taraftan birtakım kurallara bağlı kalması gerektiğini öğrenmektedir. Fakat sıkıntı, 2 yaşına gelmiş olsa dahi çocuklar hala kendilerini tam olarak ifade edemez ve duygularını kontrol edemezler. Motor kabiliyetleri de doruk noktasına henüz gelmemiştir. Anne babalar olarak onlara çizdiğimiz sınırlar onlar için hala bir şey ifade etmemektedir. Yemeğini neden atmaması gerektiği, ya da o dükkandaki tüm oyuncakları neden alamayacağını anlamaz. Bu da onlarda kızgınlığa, hırçınlığa ve hatta kendini yerden yere atma şeklinde gösteren krizlere; kısaca, 2 yaş kabusuna neden olur.

Anneye boyun eğmek durumunda kaldıkça daha da hırçınlaşan çocukları sakinleştirmek maalesef yine annenin görevi olacaktır. Bu dönemde sakin kalmak, bu sürecin geçeceğini bilmek; çocuğunuzun keşfetme, öğrenme, bağımsız olma gibi ihtiyaçlarını önemsemek gerekir. Ona bazı süreçlerin kontrolünü vermekle başlayabilirsiniz. Yemek yeme, üstünü giyinme, dışarı çıkma, alt değiştirme gibi tüm süreçlerde yavaş yavaş kendisi yapmaya ve kontrol etmeye başlayabilir. Tüm gücün sizde olmadığını kendisinin de bazı şeyleri kontrol edip yapabileceğini gördükçe kendisine güveni gelecek, daha da önemlisi size olan güveni pekişecektir. En ufak şeyde ‘dikkatli ol düşeceksin’, ‘hayır’, ‘gitme’ gibi sürekli negatif komutlar vermektense, özellikle bu dönemde daha gözlemci ve açıklayıcı olmakta fayda var. Anlamasa ya da kabul etmese de neden ‘hayır’ dediğinizi anlatmak önemli. Sırf meraktan siz hayır demiş olmanıza rağmen tam tersini yapabilir. Çocuğunuzu rahat bırakın. Bu dönemin merak ve sınırları öğrenme ve kendisini tanıma dönemi olduğunu unutmayın. O hala tam surat büyüyor ve artık sizden bağımsız olduğunu ve farklı olduğunu idrak etmeye başladı.

İki yaş dönemi en çok beslenme ve tuvalet eğitiminde kendini belli edecektir. Çiş ve kakayı tutmanın ve bırakmanın farkına varan çocuklar özellikle bu konuda anne babayla inatlaşma yoluna gidebilirler. Kontrolün kendilerinde olduğunu keşfetmeleriyle birlikte çiş ve kakayı tutma veyahut bilerek altına yapma gibi davranışlar görülebilir. Anne babaların çocuklarıyla inatlaşmamaları, bu durumu kabullenerek tuvalet eğitimine mantık çerçevesinde devam etmeleri önerilir. Doktordan yardım almak da sorunların çözümünde yardımcı olabilir.

Çocukla inatlaşmayın!

Beslenmede ise yemeyi reddetmek, ağızdan çıkarmak, ağızda tutmak gibi davranışlar görülebilir. Hepsi kendi kendinin farkına varmak, limitleri zorlamak, olabilecekleri görmek içindir. Çocukla inatlaşmak yerine onu kendi kendine beslemesi için teşvik etmek, sevdiği besinleri eline vermek, yemek istemiyorsa zorlamamak önemlidir.

İki yaş çocukları inatlaşmanın yanında öfke nöbetleri, ağlama krizleri, etrafındakilere vurma, tepinme, saç çekme, tırmalama, bağırma, sürekli negatif bir ifade kullanma gibi durumlarla kendilerini belli ederler.

Hatta uyku düzenlerinde bozukluk, beslenmede değişiklik de beklenenler arasındadır. Ancak bu dönemde çocukla inatlaşmak, zorla bir şeyleri yaptırmak, zorla yemek yedirmek, tuvalet eğitiminde aşırı titizlik, aile içi şiddet, kardeş kıskançlığı, negatif bir tutum bu dönemin kolay geçmesini zorlaştırır, aksine çocuğun davranışları daha da şiddetli bir hal alabilir.

Bu dönemde yapılacak en doğru şey çocuğunuzla inatlaşmamak, çok fazla hayır dememek, inat ettiği bir konu olduğunda ilgisini başka yöne çekmek, sorularını içtenlikle yanıtlamak, onunla bol bol vakit geçirmek, çeşitli aktivitelere katılmak, gerektiğinde profesyonel bir yardım almak olmalıdır.

Pedagog, Aile Danışmanı Okan Bal İsimli Yazarın Diğer Yazıları


Trdoktor; blog sayfasıdır. Trdoktor blog sayfası üzerinde doktorların yazdığı makale ve videoları görünütleyebilirsiniz.