TR Doktor

Ergonomi ve Sağlık

Sesli Oku

Ergonomi, insanın biyolojik, psikolojik özelliklerini göz önüne alarak, insanın işe ve işin insana uyumunu araştıran karma bir bilim dalıdır. Ergonomide insan en önemli faktördür. Zeka seviyesi, beslenme, eğitim düzeyi, sağlık durumu ve kapasiteye göre iş yapmak ergonomi açısından son derece önemlidir. Yine ortam ısısı, aydınlatma, toz, duman ve buhar, alerjik maddeler, uçucu gazlar, radyasyon gibi şartlar iş verimliliği açısından önemli genel çevresel faktörlerdir. Yakın çevre koşullarının insanın kapasitesine göre düzenlenmesi de ergonomik açıdan önemlidir. İnsan-makine ilişkisi, göstergeler, kontrol sistemleri, masa yüksekliği, sandalye rahatlığı, dinlenme araları, çalışma tezgahının konumu, gösterge düzeni, gösterge-kontrol ilişkisinin uygunluğu, çalışma alanının boyutu, renklerin kullanımı,  gibi konuları buna örnek verebiliriz. Sosyal çevre  ergonomik yaklaşımın başka bir  konusu olup, bu çevre ile ilgili uyumsuzluklar, ağır işyeri kuralları, teşvik ve motivasyon eksikliği, aşırı sorumluluk yükleme, fazla mesai gibi iş çevresi ile ilgili olumsuzlukların düzeltilmesi verimlilikle direk ilişkilidir.

 

İnsanın çalışma ortamında bulanabilecek her türlü tehlikeden ve sağlığını bozacak etkenlerden korunması insancıl bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım için, ergonomik ölçütler en önemli yol göstericidir. Şüphesiz insan biyolojik bir makine değildir. Ortamın olumsuz şartları sağlığını, ruhsal yapısını etkileyebilir. Bu nedenle insanın yetenekleri, bu yeteneklerini daha da geliştirme kapasitesi ve bu gücün sınırları incelenmeli, insandan istenebilecek görevlerin çerçevesi belirlenmelidir. Yani hiç kimseden kapasitesinin üstünde iş istenmemelidir. Aynı zamanda çalışma ortamını çevreleyen şartlar, koşullar buna göre düzenlenmelidir. Bu durum çalışanla işi arasında iyi bir uyum sağlar, insanın çalışırken aşırı zorlanmalar yüzünden yıpranmasını önler ve bu uyum sayesinde iş verimi yükselir. İşte kullanılan araç ve gereçlerin insanın özellik ve yeteneklerine göre tasarlanması, yapılan işin anlamlı ve yararlı algılanması, çalışanlara yeteneklerini kullanma ve kendilerini kanıtlama olanağı verilmesi, kendilerini değerli bir üretici olarak algılamalarına olanak sağlar. Bunlara paralel olarak iş süresi kısalır, yorgunluk, kazalar, işe devamsızlık, malzemenin bozulması, malzemenin israfı azalır, kalite, üretkenlik, kar yükselir. Tıbbi harcamalar en aza iner.

Hepinize mutlu ve sağlıklı günler dileğiyle.

Diğer İlgili Makaleler